Nabrekle vene na vratu ili stručno rečeno nategnutost jugularnih vena opisuje stanje izbočenih glavnih vena na vratu, koje „na oko“ izgledaju veoma izraženo. Izbočene, nabrekle velike vene spuštaju se niz stranu vrata i izgledaju kao da „štrče“, jer se krv vraća u srce ili u venu koja prenosi krv osiromašenu kiseonikom iz tela nazad u njega. Nategnutost jugularnih vena je uvek zabrinjavajući znak kardiovaskularnog problema, uključujući srčanu insuficijenciju, čak i kada nije bolan i neophodna je hitna medicinska pomoć.
Distenzija, nategnutost jugularne vene je nalaz fizičkog pregleda koji pokazuje da je velika vena na vratu vidljivo izbočena. Kada se to dešava kontinuirano, to je često znak ozbiljnih – ili čak životno opasnih problema sa srcem i cirkulacijom. Nabrekle vene na vratu su ključni simptom srčane insuficijencije i drugih problema sa srcem i cirkulacijom. Nije reč o bolnom simptomu, ali može da se desi u uslovima koji mogu da budu opasni po život.
Jugularne vene su glavni deo cirkulatornog sistema našeg tela. Idu od glave, niz vrat i u gornji deo grudi. Postoje dva glavna para jugularnih vena, unutrašnja i spoljašnja jugularna vena, a proširenje se može desiti u obe.
Spoljašnje jugularne vene: Počinju kao okcipitalna vena na potiljku, na spoljašnjoj strani lobanje. Dok se nastavljaju nadole, prolaze sa obe strane kičme. Poznate su i kao spoljašnje vene jer su bliže koži i ostaju iznad mišića vrata.
Unutrašnje jugularne vene: Ove vene su veće od spoljašnjih jugularnih vena i počinju unutar lobanje, idu nadole sa obe strane dušnika i poznati su kao unutrašnje vene jer prolaze ispod mišića vrata.
Kada stignu do gornjeg dela grudi, vene se spajaju sa nekoliko drugih velikih vena i formiraju gornju šuplju venu. Gornja šuplja vena je najveća vena u našem telu i isporučuje krv direktno u desnu pretkomoru na vrhu srca.
Do proširenja jugularne vene dolazi kada postoji bilo kakva rezervna količina krvi u gornjoj šupljoj veni ili u samom srcu. Slično kao što gust saobraćaj na autoputu može da dovede do viška vozila, odnosno saobraćajnih gužvi, usporeni protok krvi u srcu ili gornjoj šupljoj veni može da uzrokuje povratak krvi u vratne vene. To čini pritisak u jugularnoj veni višim nego što bi trebalo da bude, što dovodi do izbočenja vene.
Nabrekle jugularne vene na vratu ukazuju da je pritisak neobično visok u desnoj pretkomori, desnoj gornjoj komori srca i u gornjoj šupljoj veni. Taj visok pritisak se dešava usled nekoliko zdravstvenih stanja. Ako čovek ima proširenje jugularne vene i nizak krvni pritisak, to može da bude znak životno opasnih stanja kao što su:
Neki od drugih mogućih uzroka proširenja jugularne vene su:
Nabrekle vene na vratu nisu opasno stanje, ali ga mogu izazvati teški ili životno opasni uslovi. Zbog toga se lečenje fokusira na ono što uzrokuje ovaj problem. Lečenje osnovnog uzroka pomoćiće da se ublaži ovaj simptom ili da se potpuno zaustavi. U zavisnosti od osnovnog uzroka, tretmani mogu da variraju – od lekova do operacije i o njima odlučuje zdravstveni radnik.