Metastatski rak bubrega, takođe poznat kao metastatski karcinom bubrežnih ćelija (mRCC), predstavlja veliki izazov u onkologiji. To je vrsta karcinoma koja nastaje u bubrezima i proširila se na druge delove tela. Prognoza za metastatski rak bubrega je istorijski bila loša, ali napredak u shvatanju biologije bolesti i pojava novih strategija lečenja kao što su imunoterapije, ciljane i kombinovane terapije daju nadu za poboljšane ishode preživljavanja pacijenata.
Dr Indranil Ghosh iz Apollo Cancer Centre u Kalkuti baca svetlo na prognostičke faktore koji se dovode u vezu sa metastatskim karcinomom bubrega i ističe neke od inovativnih pristupa lečenju koji su davali dobre rezultate poslednjih godina.
1. Sveukupno zdravlje i sposobnost pacijenta da obavlja svakodnevne aktivnosti, mereno rezultatima statusa performansi, igraju ključnu ulogu u predviđanju prognoze. Dr Ghosh ističe da pacijenti sa dobrim statusom performansi generalno imaju bolji odgovor na lečenje i bolji ishod preživljavanja.
2. Stadijum i stepen primarnog tumora bubrega značajni su prognostički faktori. Uznapredovali stadijum tumora (T3 ili T4) i tumori visokog stepena dovode se u vezu sa lošijim ishodima kod metastatskog karcinoma bubrega.
3. Vreme od dijagnoze do razvoja metastaza: Ako je prošlo više od jedne godine, prognoza je bolja.
4. Metastatsko opterećenje: Obim metastaza, uključujući broj metastatskih mesta i zahvaćenost vitalnih organa, utiče na prognozu. Pacijenti sa ograničenom metastatskom bolešću obično imaju bolju prognozu od onih sa široko rasprostranjenim metastazama.
5. Parametri krvi: Nizak hemoglobin, visok broj neutrofila i trombocita i visok kalcijum znaci su lošije prognoze.
6. Histologija i molekularni podtipovi: Histološki podtip karcinoma bubrežnih ćelija (RCC) i njegove molekularne karakteristike pružaju vredne prognostičke informacije. RCC bistrih ćelija, najčešći podtip metastatskog raka bubrega, ima lošiju prognozu u poređenju sa papilarnim ili hromofobnim RCC.
Imunoterapija: Inhibitori imunološke kontrolne tačke, kao što su inhibitori programirane smrti-1 (PD-1) i inhibitori programirane smrti liganda-1 (PD-L1), napravili su revoluciju u lečenju metastatskog karcinoma bubrega. Ovi agensi pomažu imunološkom sistemu da prepozna i napadne ćelije raka. Inhibitori imunološke kontrolne tačke, bilo kao monoterapija ili u kombinaciji sa drugim agensima, pokazali su trajne odgovore i poboljšali ishode preživljavanja kod pacijenata sa metastatskim karcinomom bubrega.
Ciljane terapije: Razvijeno je nekoliko ciljanih terapija da specifično inhibiraju puteve i molekularne mete uključene u rast i napredovanje raka bubrega. Inhibitori tirozin kinaze (TKI) kao što su sunitinib, pazopanib i kabozantinib, pokazali su efikasnost kod metastatskog karcinoma bubrega blokiranjem signala koji pokreću rast tumora i angiogenezu.
Kombinovane terapije: Kombinovanje imunoterapije sa ciljanim terapijama ili drugim modalitetima lečenja pokazalo je obećavajuće rezultate u poboljšanju ishoda za pacijente sa metastatskim karcinomom bubrega. Na primer, kombinacija inhibitora imunih kontrolnih tačaka i TKI obezbeđuje povećanu stopu odgovora i produženo preživljavanje u poređenju sa monoterapijom.
Novi pristupi: Istraživači aktivno istražuju nove pristupe tretmanu, uključujući nove imunoterapeutske agense, personalizovane vakcine i terapije usvojenim ćelijama. Ove inovativne strategije imaju za cilj da dodatno unaprede sposobnost imunog sistema da prepozna i eliminiše ćelije raka, pružajući nadu za još bolje rezultate lečenja.