Šta je poremećaj motiliteta – stanja koje prate simptomi od bolova u grudima do konstipacije

Poremećaj motiliteta je stanje koje može da bude uzrokovano organskim bolestima, ali i funkcijskim poremećajima koji se manifestuju simptomima poput disfagije, bolova u grudima, dispepsije ili konstipacije

Poremećaj motiliteta ili pokretljivosti je opšti termin koji obuhvata mnoga stanja koja mogu da utiču na različite delove crevnog trakta. U suštini, uzrok ovih poremećaja pokretljivosti je disfunkcija nerava ili mišića koja dovodi do nepravilnog kontrahovanja ili opuštanja crevnih mišića. Neki poremećaji pokretljivosti (poput gastroezofagealne refluksne bolesti) su veoma česti, dok su drugi, poput gastropareze - ređi. Kod pojedinih pacijenata poremećaj pokretljivosti pogađa samo jedan deo creva, dok kod drugih taj problem može da bude složeniji.

Šta je poremećaj motiliteta?

Preporučujemo

Poremećaj motiliteta obuhvata stanja u kojima su poremećene mišićne kontrakcije i koordinacija organa za varenje, najčešće jednjaka, želuca i creva, što dovodi do problema u transportu hrane kroz digestivni sistem. Mogu da budu uzrokovani organskim bolestima, ali i funkcijskim poremećajima koji nisu u vezi sa strukturnim oštećenjem, a manifestuju se simptomima poput disfagije, bolova u grudima, dispepsije ili konstipacije. Dijagnostika se često oslanja na procedure kao što su elektrogastrografija (EGG) ili manometrija.

Koji simptomi ukazuju na poremećaj pokretljivosti?

Simptomi poremećaja motiliteta mogu da uključuju:

• Jak bol u stomaku
• Jaku konstipaciju
• Gastroezofagealnu refluksnu bolest (GERB)
• Ponavljajuće povraćanje.

Uobičajeni poremećaji motiliteta su:

• Ahalazija - nemogućnost efikasnog pomeranja hrane niz jednjak, što dovodi do otežanog gutanja.
• Dispepsija
• Disfagija
• Gastroezofagealna refluksna bolest (GERB) - hronično stanje koje karakteriše iritacija jednjaka usled povratnog toka želudačne kiseline ili žuči.
• Intestinalna pseudoopstrukcija ili blokada
• Sindrom iritabilnog creva (IBS).
• Dijareja
• Zatvor
• Fekalna inkontinencija - nemogućnost kontrole prolaska stolice ili potrebe za pražnjenjem creva.
• Gastropareza - gastrointestinalni poremećaj gde je kretanje hrane iz želuca sporije nego normalno.

Poremećaji motiliteta koji utiču na donji digestivni trakt su:

• Intestinalna pseudoopstrukcija
• Prekomerni bakterijski rast tankog creva (SIBO)
• Karlična disinergija
• Hiršprungova bolest.

Kako se dijagnostikuje poremećaj motiliteta?

Dijagnostički pristup uključuje nekoliko specijalizovanih testova i napredne terapijske endoskopske procedure:

Ispitivanje ezofagealne manometrije visoke rezolucije sa tehnologijom impedanse: Koristeći tanki kateter umetnut kroz nos u jednjak, sprovodi se ispitivanje ezofagealne manometrije visoke rezolucije. Ovaj test precizno meri kontrakcije ezofagealnih mišića, procenjujući njihovu snagu, koordinaciju i kretanje hrane vaš digestivni trakt.

Ambulantna bežična studija pH (testiranje refluksa kiseline): Kao deo rutinske endoskopije, koristi se jednokratna bežična kapsula koja se postavlja na sluzokožu jednjaka. Ova kapsula kontinuirano meri nivo pH tokom 48 sati. Prikupljeni podaci o kiselini u jednjaku se prenose na mali računar. Nakon što se ispitivanje završi, kapsula prirodno prolazi kroz stolicu.

Endolumenalna funkcionalna sonda za snimanje lumena: Kako bi se dijagnostikovao  poremećaj pokretljivosti jednjaka, kao što je ahalazija, može se raditi minimalno invazivni test. Tokom endoskopije, kateter sa balonom se ubacuje u jednjak. Balon prima blage električne impulse, što omogućava da lekar proceni koliko efikasno jednjak guta hranu.

Gastrointestinalni tranzit: Kako bi se procenilo funkcionisanje gastrointestinalnog trakta, meri se brzina kojom materijal prolazi kroz želudac, creva i rektum. Ovo se može postići korišćenjem bežične pametne kapsule, scintigrafije ili radiopaktnih markera jer te metode pružaju dragocene uvide u vreme prolaska kroz GI trakt.

Anorektalna manometrija visoke rezolucije i test izbacivanja balona: Ovaj sveobuhvatni test procenjuje osećaj, snagu i koordinaciju rektuma tokom pražnjenja creva (evakuacije). Procenom uzroka poremećaja evakuacije i inkontinencije creva, lekar dobija dragocene uvide u stanje što vodi do prilagođenih planova lečenja koji odgovaraju specifičnim potrebama.