Trauma i posledice na zdravlje čoveka koje se javljaju nakon moždanog udara, preživele često da mogu da drže u dugotrajnoj depresiji, a prema rezultatima novog istraživanja, žene su u mnogo većem riziku da im se ovo desi, nego muškarci.
Povećan naknadni rizik od depresije
– Nismo očekivali da će naknadni rizik od depresije biti tako uporno povećan – izjavila je autorka studije dr Laura Stein, docent neurologije na Icahn School of Medicine, Mount Sinai, u Njujorku. Podsećajući da je ishemijski moždani udar najčešći oblik moždanog udara i uzrokovan je blokiranim protokom krvi u mozak, dr Stein je objasnila da depresija prečesto nakon tog problema nije samo prolazna posledica i pojava poteškoća u prilagođavanju životu posle moždanog udara. Naime, njem tim je u studiji analizirao zdravstvene podatke pacijenata starih od 65 godine i više, koji su bili hospitalizovani zbog ishemijskog moždanog udara (njih više od 174.000) ili srčanog udara (više od 193.000 učesnika studije) od jula 2016. do 31. decembra 2017.
Anksiozni ljudi posle moždanog udara u dvostruko većem riziku od „padnja“ u depresiju
Pacijenti su praćeni u proseku godinu i po dana. Izuzeti su oni koji su imali istoriju depresije u roku od šest meseci pre moždanog ili srčanog udara. Iako depresija može uticati na bilo kojeg srčanog bolesnika, istraživački tim otkrio je da je rizik od depresije oko 50 odsto veći kod preživelih od moždanog udara nego kod preživelih od srčanog udara. Takođe, anksioznost je često igrala važnu ulogu. Istorija anksioznosti pronađena je kod 10,3 procenata pacijenata sa moždanim udarom i 11,8 odsto pacijenata sa srčanim udarom. Kod pacijenata koji su doživeli moždani udar, a imaju istoriju anksioznosti, bilo je gotovo dvostruko veće šanse da razviju depresiju nego oni koji nisu imali problem sa anksioznošću, pokazala je studija .
Depresija nakon moždanog udara gotovo je tri puta češća
Pol i mlađi uzrast takođe su se pokazali kao veoma bitni. Kod pacijenata starijih od 75 godina – za 19 odsto je manja verovatnoća da će biti dijagnostikovana depresija u poređenju sa mlađim pacijentima, a kod žena koje su preživele moždani udar, oko 20 procenata je veća verovatnoća da će upasti u depresivno stanje, u poređenju sa preživelim muškarcima.
– Depresija nakon moždanog udara gotovo je tri puta češća nego što je to slučaj u opštoj populaciji, i može da utiče na trećinu pacijenata sa moždanim udarom – istakla je dr Stein.
Posle moždanog udara ljudi imaju veću invalidnost
Kada je videla rezulate ove studije, Brittany LeMonda, neuropsiholog u bolnici Lenox Hill u Njujorku, izjavila je da nalazi odražavaju iskustva mnogih pacijenata. Razlog zašto moždani udar može više da dovede do depresije nego srčani udar, po njoj je vrlo jasan:
– Pojedinci koji pate od moždanog udara mogu da imaju veću invalidnost, kao i gubitak autonomije, dok pacijenti sa srčanim udarom obično ne podnose tako dramatičan stepen promena. Uočavanje pacijenata sa najvećim rizikom od depresije nakon moždanog udara može biti presudno za brzu intervenciju i bolje ishode.
Sa ovim stavom slaže se i dr Laura Stein koja objašnjava da „njihova trenutna otkrića ističu potrebu za aktivnim skriningom i lečenjem depresije u vremenskom periodu neposredno i posle moždanog udara, i važnost skrininga svih pacijenata sa moždanim udarom na postinzultnu depresiju, uključujući žene i one koji su u prošlosti imali mentalne bolesti.“
